Podobno każdy z nas ma jakiś talent, choć nie da się ukryć, że większości nigdy nie uda się go odnaleźć. A szkoda, bo pasja to co coś, co bardzo ułatwia życie, pozwala znaleźć swoją drogę i wzbogacić codzienność. Jeśli to wiesz, z pewnością bardzo dbasz też o to, by nie przegapić potencjału u swojego dziecka. Uważna obserwacja może jednak nie wystarczyć, podobnie jak dobre chęci, jeśli dziecko nie będzie miało czasu na rozwijanie umiejętności. Przydadzą się co najmniej wolne popołudnia, wspierające otoczenie i dużo pozytywnej, nieprzytłoczonej stresem atmosfery.
Rola nauczycieli w odkrywaniu talentów
Często pierwszymi osobami, które mają szansę odkryć wyjątkowe talenty dziecka, są jego szkolni nauczyciele. To osoby, które spędzają z naszą pociechą wiele czasu, bywa, że więcej niż zabiegani i zaangażowani w pracę rodzice. Ci ostatni oczywiście z łatwością dostrzegą nadzwyczajne umiejętności dziecka i sfery, w których znacząco prześciga ono od rówieśników. Talent przejawiający się w tak wyraźny sposób jest jednak rzadkością. Często istotne są delikatne sygnały, które zauważyć może tylko odpowiednio otwarty, uważny i czujny, ale i należycie wyszkolony edukator. Talenty muzyczne, przywódcze czy artystyczne mogą nie zostać łatwo zauważone, jeśli dziecko nie będzie miało możliwości popracować z instrumentami, rozmaitymi mediami plastycznymi czy nie pozwoli mu się na bycie sobą, choćby oznaczało to bycie nie do końca posłusznym.
W dobrej szkole istnieją wprost idealne warunki, by móc spróbować wszystkiego, wyrażać się swobodnie i uzyskać profesjonalne wsparcie już na samym początku swojej przygody z wielką pasją. Niestety ze świecą szukać tradycyjnych szkół systemowych, które spełniłyby takie wymagania, choć nie można wykluczać, że istnieje szansa trafienia na wyjątkowego pedagoga. Pod dostatkiem natomiast warunków, możliwości i odpowiedniej atmosfery znajdziemy we wszystkich szkołach o otwartej formule, stawiających na indywidualizację procesu nauczania, jak na przykład szkoły demokratyczne.
By rozwijać talent, potrzeba wolnego czasu
Żaden czujny rodzić i uważny nauczyciel nie pomogą utalentowanemu dziecku, jeśli zwyczajnie nie będzie miało ono czasu, by rozwijać swój potencjał. Wcale nie należą do rzadkości przypadki, w których dziecko obdarzone pasją i wielką miłością do książek, rysowania czy tańca traci je stopniowo właśnie od chwili pójścia do szkoły bądź wejścia w kolejny etap edukacyjny. Konieczność podporządkowania ściśle określonemu programowi nauczania i poświęcania większości swojego czasu na naukę przedmiotów ogólnokształcących sprawia, że brakuje już godzin, które można by przeznaczyć na rozwijanie talentu.
W szkołach publicznych z pewnością nie pomaga też nawał lekcji zadawanych do domu każdego dnia, wyśrubowany do granic możliwości program czy presja związana ze zdobywaniem dobrych ocen i czerwonych pasków. By spełnić zawyżone standardy, dzieci muszą na bieżąco przyswajać mnóstwo nieinteresującego je materiału, który – jak się potem okaże – i tak do niczego się nie przydał. W tym kontekście doskonałą alternatywą są szkoły demokratyczne – pozbawione sztywnych struktur i zasad, które pozwalają uczniom na swobodne eksplorowanie swoich zainteresowań i talentów.
Emocjonalne bezpieczeństwo – motor rozwoju
Istotną rolę w rozwijaniu talentu dziecka odgrywać będzie dobre, wspierające otoczenie. Kluczowe dla harmonijnego rozkwitu predyspozycji będą:
- zapewnienie emocjonalnego bezpieczeństwa,
- promowanie pracy w grupie
- kładzenie nacisku na relacje.
Kiedy dziecko czuje się akceptowane, szanowane i wspierane przez swoje otoczenie, ma większą pewność siebie i odwagę do eksplorowania swojego talentu. Brak strachu przed oceną czy krytyką wyłącza pożerającą emocjonalne zasoby czujność, więc zawsze sprzyjać będzie twórczemu myśleniu i kreatywności, eksperymentowaniu i odwadze do swobodnego wyrażania siebie.
Doskonałym środowiskiem dla pogłębiania pasji jest dobrze prowadzona praca w grupie. Współpraca z innymi dziećmi i dorosłymi o podobnych zainteresowaniach umożliwia przecież wymianę wiedzy, doświadczeń i inspiracji. A budowanie zdrowych i wspierających relacji z nauczycielami, mentorami, rodzicami i rówieśnikami pozwala otrzymywać empatyczne wsparcie, ale i nierzadko konstruktywną opinię zwrotną. Relacje społeczne stanowią także motywację do kontynuowania wysiłków, bo wsparcie i uznanie ze strony innych, zwłaszcza bliskich osób, które cenimy, to bardzo silny bodziec dla dalszego rozwoju talentu.